Nieuwsgierigheid kun je trainen!

In mijn jeugd woonde ik naast een expatgezin uit Hongarije. De vader was gedetacheerd naar Philips en zijn zoon sprak gebrekkig de Nederlandse taal. De zoon Kristopher, (door zijn moeder op luide toon KRISTOFFEEEEÈÈEÈÈEÈÈER genoemd) was een aparte. Hij opende zelfstandig kastjes in ons huis en luisterde gesprekken af. En elke dag stond hij rond etenstijd voor ons raam (met zijn handen in een half rondje tegen het glas gedrukt) om te zien of we al klaar waren met eten, zodat ik kon komen spelen. Bloednieuwsgierig was hij. Mijn moeder raakte er steeds geïrriteerder door. Nadat ze er al een paar keer van iets van gezegd had, deed ze simpelweg de gordijnen dicht als hij niet weg ging. Een nieuwsgierig Aagje, deze jongeman.

Als je een nieuwsgierig Aagje genoemd wordt, dan is dat meestal geen compliment. Nieuwsgierigheid wordt niet altijd met iets positiefs geassocieerd. We denken dan aan roddelen en bemoeizucht en mensen die hun neus steken in zaken waar ze niks mee te maken hebben. Maar… Nieuwsgierigheid is veel meer dan dat.

Als je kijkt naar de toekomst van zorg en het belang van wendbaarheid en veranderbereidheid, is nieuwsgierigheid misschien zelfs wel de allerbelangrijkste eigenschap die zorgprofessionals nodig hebben. Die wij allemaal nodig hebben!

Routine verveelt
Uit onderzoek blijkt dat routine ervoor zorgt dat we verveeld raken en een beetje inkakken, terwijl onzekerheid en verrassingen onze positieve gevoelens versterken en verlengen. Natuurlijk is iets nieuws doen de eerste keer een beetje spannend, maar je wordt volgens Nick van Dam gelukkiger als je jezelf blijft ontwikkelen. En dat vraagt een basis in nieuwsgierigheid, in willen weten en leren.

Een voorbeeld? In een Amerikaans onderzoek zijn 2.000 ouderen tussen de 60 en de 86 jaar vijf jaar lang geobserveerd. De mensen die aan het begin van het onderzoek nieuwsgieriger waren, bleken een grotere kans te hebben om aan het einde van het onderzoek nog te leven, zelfs als rekening werd gehouden met leeftijd, rookgedrag, de aanwezigheid van kanker of hart-en vaatziekten of allerlei andere signalen. Het bewijs is pril, maar het lijkt erop dat nieuwsgierig gedrag en het doen van nieuwe activiteiten het proces van veroudering kan vertragen. En het trainen van nieuwsgierigheid lijkt het risico op Parkinson en Alzheimer te verminderen.

Weerbaarder en veerkrachtiger

Verder zijn mensen die nieuwsgierig zijn, ook weerbaarder en veerkrachtiger, en hebben minder last van stress en angst dan mensen die geen onderzoekende houding hebben.

Ben je nieuwsgierig wat je kunt doen om nieuwsgieriger te worden? Je kunt je vaardigheid vergroten door jezelf te trainen! Leer jezelf aan om vaker vragen te stellen die beginnen met ‘Waarom, Hoe en ‘Wat als’. Probeer iets nieuws te leren en plan daar voor tijd in je agenda.

Doorbreek je routines om je hippocampus lekker te prikkelen. Zoek op Google op wat de Hippocampus is. Ga een gesprek aan met iemand buiten je sociale netwerk die heel anders is dan jij. Stel vragen en vraag veel door in plaats van over jezelf vertellen. Kijk een webinar terug uit een ander vakgebied. Plan een gezellige leesvierdaagse in je agenda en spijker je vakkennis bij met vakliteratuur. Luister nieuwe podcasts tijdens het wandelen of luister naar de muzieklijst van iemand anders op Spotify (sterkte in dat geval).

En niet onbelangrijk: vergroot de vlek van nieuwsgierigheid en beloon nieuwsgierigheid van collega’s! Veel plezier. Ik ben zo nieuwsgierig wat het je op gaat leveren!

Suzanne voor ICT & Health oktober 2025
Foto: Pixabay