Wat is de grootste zorg van medewerkers in de VV&T en VG-sector als het gaat om de inzet van technologie? Dat het leidt tot eenzaamheid van ouderen of mensen met een beperking.

Keer op keer komt het terug als ik lezingen geef, als we mensen opleiden in zorgtechnologie of als ik leidinggevenden spreek die deze zorg van medewerkers inbrengen in discussies. En niet onterecht (feitje via Barbara Wolters): want die eenzaamheid is er nu ook al blijkt uit onderzoek van VWS (sept. 2022). Maar liefst 62% van de mensen met een beperking en 43% van de mantelzorgers voelt zich bijvoorbeeld eenzaam.  Zelfs onze aanstaande zorgprofessionals (studenten) maken zich zorgen omdat ze in hun eigen leven de risico’s zien van doorslaan in digitaal contact. Ze hebben meer en meer behoefte aan verbinding en live contact.

Mooie voorbeelden delen
Hoewel ik de zorgen op het gebied van technologie versus eenzaamheid heel goed begrijp, deel ik hem niet. Tenminste niet als we niet doorslaan in technologie (tè is nooit goed!), maar de kansen ervan optimaal benutten. Ik raakte er over in gesprek met Desiree Hobbelen en we kwamen al snel tot dezelfde conclusie. We moeten voorbeelden en inzichten blijven delen met zorgprofessionals en cliënten over oplossingen die juist een positieve bijdrage leveren aan sociaal contact. Voorbeelden die leiden tot minder eenzaamheid of die een grotere eenzaamheid voorkomt. (Want dat door de vergrijzing en de arbeidsmarktproblematiek de eenzaamheid niet kleiner wordt is een feit). Voorbeelden van ouderen die op hun 90e wel nog aan de slag met voor hen nieuwe technologie.
Uit onderzoek blijkt ook dat ouderen steeds vaker technologie accepteren als het hen helpt langer thuis te wonen of zelfredzaam te blijven. Als er maar goede uitleg en training is, is er veel mogelijk. Technologie is immers voor iedereen al een onderdeel van het leven.

Middel voor goede zorg
We moeten bij het delen van die voorbeelden duidelijk maken dat het niemands doel is om menselijke zorg te vervangen door technologie, maar dat we technologie gewoon inzetten als een van de middelen om de best mogelijke zorg te leveren!
Belangrijk ook is dat we weten wáárdoor mensen zich eenzaam voelen. Er zijn ook mensen die veel live contact hebben, maar zich tóch eenzaam voelen. Live is dus niet altijd de oplossing. Contact met mensen die hetzelfde doormaken bijvoorbeeld soms wel. En dat kan ook online!.

Aandacht voor het nut
Ik schreef al eerder een blog dat we niet moeten communiceren vanuit de technologie maar vanuit wat die oplevert voor de client, patiënt of medewerker. Het nut moet centraal staan in elke boodschap. Dus we delen een aantal voorbeelden van technologie en hun meerwaarde! Gebruik ze gerust. Niet om mensen te overtuigen (dat werkt zelden bij weerstand) maar om met je medewerker in gesprek te gaan. We zijn zeker weten niet compleet en willen geen leveranciers promoten dan wel negeren. Dus deel je jouw voorbeelden op deze versie van het artikel op LinkedIn?

Compaan tablet➡️ deelnemers in een onderzoek van Viva! Zorggroep ervaarden na 6 maanden gebruik veel minder eenzaamheid en gaven aan over een groter sociaal netwerk te beschikken dan daarvoor.

Qwiek-Up ➡️ met geruststellende of activerende filmpjes van familie geprojecteerd op de muur of het plafond.

Mobilea➡️ voor veilige beeldzorg.

Memory Lane➡️ voor beeldcontact, chatcontact, hulpoproepen, bewegingsfilmpjes, radio en tv en foto-albums.

De medicijndispenser ➡️om langer thuis te wonen en regie te behouden over je medicatie met een veilige back-up.

Care-Riing ➡️ kan mensen met dementie ook de veiligheid en geruststelling van een dierbare stem geven.

De ABC date app ➡️ helpt kwetsbare inwoners nieuwe vrienden maken of een relatie te vinden.

Voor ouderen is er de Klup app ➡️ om samen op pad te gaan en andere senioren te ontmoeten.

Maar ook dagelijkse technologie zoals een WhatsAppgroep met de familie ➡️helpt mensen op de hoogte blijven van wat er speelt in de familie, met beeld, tekst en geluid. En als een traditionele smartphone te ingewikkeld is, en de letters groter zetten niet helpt, kun je het vereenvoudigen met de Easy Mobile Phone app of een senioren smartphone aanschaffen.

De app Stay Close ➡️ helpt mensen met dementie om eenvoudiger te beeldbellen met familie.

Of ken je ook een Facebookgroep voor de regionale Jeu des boulesclub ➡️ informatie delen en contact leggen

Met Wordfeud ➡️ kun je spelletjes spelen en chatten (contact)

Heel indirect, maar soms is het ook gewoon spannend om de deur uit te gaan. Terwijl we buiten toch sneller mensen ontmoeten. Bang zijn om te vallen en erger leed te veroorzaken zorgt er soms voor dat mensen dan maar niet meer gaan bewegen en de buitenlucht niet meer opzoeken. De Wolk heupairbag ➡️ kan dat vertrouwen weer terug geven én mensen opvangen als het nodig is.

En als het gaat om eenzaamheid in het verpleeghuis; contact maken met een dierbare die een vorm van dementie heeft kan lastig zijn. Je wilt wel, maar het gaat niet meer zoals je gewend was. De CRDL ➡️ kan daarbij helpen. Je maakt contact door middel van aanraking en geluid, een vorm van contact die heel erg prettig kan zijn.

En we hebben hier ook samen als samenleving een rol in. Merk je dat iemand eenzaam is? Wil je een bijdrage leveren aan mensen in je omgeving? Via de app Thuisgekookt ➡️ kun je als thuiskok koken voor mensen in je leefomgeving die het nodig hebben. Via de app Wehelpen ➡️ kun je in contact komen met mensen die hulp nodig hebben. Hetzelfde geldt voor de app HandjeHelpen ➡️ waarmee je na je hulpbezoek ook via chat in contact kan blijven.

Of stuur iemand een digitaal Pixio kaartje➡️met een persoonlijke videoboodschap!

Ken je robot Tessa, Sara of Maatje, of robot Phi ➡️ met wie je gesprekken kunt voeren en die helpt met reminders voor dagstructuur? Of de robotkat als gezelschap?

Kortom: die technologie is zo gek nog nie!
Mooie slotwoorden van trainer en innovator Elle Verhoeven:
“En niemand zegt dat digitaal contact altijd digitaal moet blijven. Het kan ook resulteren in fysiek contact met elkaar. Digitaal zorgt er vooral voor dat iemand even heel dichtbij kan voelen, al is diegene toch ver weg”.

Succes in jouw zorgorganisatie en je privéleven.
Dank ook aan de inbreng van de andere zorgtechnologietrainers van Buro Strakz.

27-10-2022